Bu dersimizde, birbirine zıt gibi gözüken iki hadisin, vech-i tevfikini, yani uyumunu göstereceğiz. Şöyle ki:
Efendimiz (asm)’dan, cemaatle kılınan namazın sevabı hakkında, iki farklı rivayet gelmiştir.
Birinci rivayette şöyle buyurmuş:
“Kişinin cemaatle kıldığı namazın sevabı, evinde veya çarşıda kıldığı namazından 25 kat fazladır.” (Buhari, Ezan, 30; Müslim, Salat, 272; Ebu Davut, Salat, 49)
İkinci rivayette de şöyle buyurmuş:
“Cemaatle kılınan namaz, ayrı kılınan namazdan 27 derece üstündür.”(Buhari, Ezan, 30; Müslim, Salat, 272)
Cemaatle namazın, tek başına kılınan namaza kıyasla sevabı, bir rivayette 25 iken, diğer bir rivayette, 27 kat olarak bildirilmiş.
Hadis inkârcıları, bu hadisleri gösterip diyorlar ki:
– Bu hadislerden biri uydurma olmalıdır. Zira hem 25 kat, hem 27 kat aynı anda olamaz. Ya 25’dir, ya 27’dir. Biz şimdi hangisine inanacağız?
Onların bu sözlerine karşı deriz ki:
Kendi aklınızı hakem yapacağınıza, İbni Hacer Hazretlerine sorsaydınız, hem böyle hadis inkârcısı olmazdınız, hem meseleyi tam manasıyla anlardınız. İbni Hacer Hazretleri, bu iki hadisi, 8 farklı şekilde cem etmiştir, hangisini istiyorsan, al kullan.
Hadisin Birinci izahı şudur:
Bu hadislerde bir nesih söz konusu olabilir. Cemaatle namazın sevabı, önce 25 kat idi. Sonra bu hüküm neshedilerek, 27 kata yükseltilmiş olabilir.
Hadisin İkinci izahı şudur:
Bu fark, mescidin uzaklığına ve yakınlığına göredir. Yakından gelen 25 kat; uzaktan gelen 27 kat sevap kazanır.
Hadisin Üçüncü izahı şudur:
Bu fark, cemaatin mescitte veya başka bir yerde yapılmasına göredir. Eğer cemaat mescitte yapılmışsa 27 kat, mescid dışında yapılmışsa, -mesela evde veya iş yerinde- 25 kattır.
Hadisin Dördüncü izahı şudur:
Bu fark, cemaate katılanların azlığına veya çokluğuna göredir. Cemaat azsa 25 kat, çoksa 27 kattır.
Hadisin Beşinci izahı şudur:
Bu fark, cemaatin tamamına veya bir kısmına yetişmekten ileri gelebilir. Eğer namaza, birinci rekattan sonra yetişmişse 25 kat, namazın başında yetişmişse, 27 kattır.
Hadisin Altıncı izahı şudur:
Bu fark, namazı bekleyenle beklemeyen arasındadır. Camiye erken girip namazı bekleyen, 27 kat sevap alır; ezanla birlikte giren, 25 kat sevap alır.
Hadisin Yedinci izahı şudur:
27 kat sevap, sabah ve yatsı namazlarına mahsustur. 25 kat sevap ise diğer namazlar içindir. Çünkü sabah ve yatsı namazlarına gitmek, daha zordur. Bu sebepten sevabı fazladır.
Hadisin Sekizinci izahı şudur:
27 kat sevap, aşikâr okunan namazlara hastır. 25 kat ise gizli okunan namazlara hastır. Arada 2 fark, Kur’an’ı dinlemenin sevabıdır. Buna göre sabah, akşam ve yatsı namazları 27 kat; öğle ve ikindi namazları, 25 kattır…
Gördünüz mü, İbni Hacer Hazretleri nasıl bir izah yapmış; 8 şıktan dilediğini al. Hadis inkârcıları, cahil ötesi cahil; hem bilmiyorlar, hem de bilene sormuyorlar. Elhamdülillah, biz bilene sorduk, hadisin manasını öğrendik.
Bu dersimizi burada tamamlayalım. Bir sonraki derste görüşünceye kadar, Allah’a emanet olun.
